Chính sách về ESG tại Việt Nam: Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì?

[hình đại diện bài viết]

Trong bối cảnh thế giới hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và trung hòa carbon, ESG không còn là một khái niệm mới lạ mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược dài hạn của doanh nghiệp. 

Chính sách về ESG tại Việt Nam cũng đang dần hình thành một khung khổ rõ ràng hơn, thúc đẩy doanh nghiệp nội địa tham gia sâu hơn vào tiến trình toàn cầu hóa và chuyển đổi xanh.

Vậy ESG đang được quy định như thế nào trong pháp luật Việt Nam? Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua ESG? Hãy cùng IBS làm rõ trong bài viết này.

ESG là gì và tại sao lại quan trọng?

ESG là viết tắt của ba yếu tố:

• Environmental (Môi trường): Phản ánh tác động của doanh nghiệp đến hệ sinh thái và khí hậu, như phát thải khí nhà kính, sử dụng tài nguyên, xử lý chất thải…
• Social (Xã hội): Đánh giá mối quan hệ của doanh nghiệp với các bên liên quan như nhân viên, khách hàng, cộng đồng và các đối tác. 
• Governance (Quản trị): Thể hiện tính minh bạch, đạo đức, cơ cấu quản trị và cơ chế giám sát trong hoạt động của doanh nghiệp.

[hình minh họa]

[Chú thích hình: ESG là gì và tại sao lại quan trọng?]

Thực hành ESG không chỉ là cách để nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu, mà còn là công cụ để doanh nghiệp tiếp cận vốn đầu tư, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu và đáp ứng các cam kết quốc tế

Chính sách về ESG tại Việt Nam hiện nay

Dù chưa có một đạo luật riêng biệt dành cho ESG, nhưng chính sách về ESG tại Việt Nam đã và đang được lồng ghép trong nhiều hệ thống quy định khác nhau, bao phủ cả ba trụ cột:

1. Chính sách về ESG tại Việt Nam – Khía cạnh Môi trường (Environmental)

• Luật Bảo vệ môi trường 2020 là nền tảng pháp lý quan trọng nhất, yêu cầu doanh nghiệp phải kiểm kê khí nhà kính, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), thực hiện phân loại và xử lý chất thải… 
• Các quyết định quan trọng khác bao gồm:
  • Quyết định 942/QĐ-TTg về giảm phát thải khí metan đến 2030
  • Quyết định 876/QĐ-TTg về chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành giao thông vận tải
  • Quyết định 888/QĐ-TTg về triển khai kết quả Hội nghị COP26

Những chính sách này thể hiện rõ nỗ lực nội luật hóa cam kết Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam, đồng thời đưa ESG trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động quản lý môi trường.

[hình minh họa]

[Chú thích hình: Môi trường (Environmental) – chính sách về ESG tại Việt Nam]

2. Chính sách về ESG tại Việt Nam – Khía cạnh Xã hội (Social)

Chính sách về ESG tại Việt Nam về mặt xã hội được thể hiện qua:

• Bộ luật Lao động: Quy định quyền và nghĩa vụ của người lao động, bảo vệ người yếu thế, thúc đẩy bình đẳng giới…
• Luật Bảo vệ người tiêu dùng, Luật Bình đẳng giới, Luật An toàn vệ sinh lao động: Tạo hành lang pháp lý để doanh nghiệp đảm bảo trách nhiệm xã hội.

Mặc dù một số quy định về trách nhiệm xã hội vẫn mang tính tự nguyện, nhưng xu hướng quốc tế và nhu cầu hội nhập khiến các tiêu chí này ngày càng trở nên thiết yếu.

[Chú thích hình: Xã hội (Social) – chính sách về ESG tại Việt Nam]

3. Chính sách về ESG tại Việt Nam – Khía cạnh Quản trị (Governance)

Các nội dung về quản trị doanh nghiệp được quy định tại:

• Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán, Nghị định 155/2020/NĐ-CP
• Quy định về công bố thông tin, kiểm toán độc lập, minh bạch tài chính và trách nhiệm giải trình…

Điều này buộc các doanh nghiệp niêm yết và tổ chức có liên quan phải thực hành ESG một cách nghiêm túc và có hệ thống.

[Chú thích hình: Quản trị (Governance) – chính sách về ESG tại Việt Nam]

Vì sao doanh nghiệp cần bắt đầu ESG ngay từ bây giờ?

Chính sách về ESG tại Việt Nam đang chuyển dần từ “nên làm” sang “phải làm”. Những lợi ích rõ ràng của việc thực hành ESG bao gồm:

• Tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu: Nhiều đối tác nước ngoài yêu cầu chứng nhận ESG hoặc tiêu chuẩn tương đương khi ký kết hợp đồng.
• Thu hút vốn đầu tư: Các quỹ đầu tư xanh, tổ chức tài chính quốc tế ưu tiên doanh nghiệp có báo cáo ESG đầy đủ và minh bạch.
• Nâng cao uy tín thương hiệu: ESG giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh đáng tin cậy trong mắt người tiêu dùng và cộng đồng.
• Chủ động trước rủi ro pháp lý: Việc không tuân thủ các quy định liên quan đến môi trường, lao động, quản trị có thể khiến doanh nghiệp đối mặt với các khoản phạt hoặc tổn hại nghiêm trọng về hình ảnh.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để bắt nhịp ESG?

Để chủ động thích nghi với chính sách về ESG tại Việt Nam, doanh nghiệp nên bắt đầu từ những bước sau:

1. Kiểm kê hiện trạng ESG nội bộ: Đánh giá các chỉ số môi trường, xã hội và quản trị hiện có để xác định điểm mạnh – điểm yếu.
2. Thiết lập chiến lược ESG phù hợp: Không phải doanh nghiệp nào cũng có cùng một lộ trình ESG. Việc xây dựng chiến lược phải gắn với mô hình kinh doanh, quy mô và năng lực thực thi.
3. Đào tạo đội ngũ chuyên trách: Cán bộ ESG nội bộ cần được trang bị kiến thức về luật, tiêu chuẩn ISO (như ISO 14064 về kiểm kê khí nhà kính), cũng như kỹ năng xây dựng báo cáo và triển khai thực tiễn.
4. Minh bạch dữ liệu và báo cáo ESG: Doanh nghiệp nên học cách thu thập, xử lý và công bố thông tin ESG một cách khoa học, để có thể sẵn sàng khi pháp luật yêu cầu hoặc khi đối tác thẩm định.
5. Kết nối với đơn vị tư vấn chuyên nghiệp: Hợp tác cùng các đơn vị như IBS – Viện Đào tạo và Tư vấn Giải pháp Doanh nghiệp có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận ESG một cách đúng chuẩn, bài bản và phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

[Chú thích hình: Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để bắt nhịp ESG?]

Những ngành nào ưu tiên triển khai ESG?

Trên thực tế, ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành một chuẩn mực bắt buộc, không chỉ phù hợp mà còn cần thiết với hầu hết các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong những ngành sau:

• Sản xuất – chế biến – xuất khẩu

• Xây dựng – bất động sản – năng lượng

• Tài chính – ngân hàng – đầu tư

• Doanh nghiệp công nghệ – dịch vụ – thương mại điện tử

• Doanh nghiệp xã hội – tổ chức phát triển – doanh nghiệp nhà nước

Kết luận

Chính sách về ESG tại Việt Nam không còn là xu hướng tương lai – mà là hiện tại đang diễn ra. 

Doanh nghiệp nào hành động sớm sẽ có lợi thế dài hạn về thương hiệu, tài chính, và thị trường. Ngược lại, việc chậm chân trong thực hành ESG có thể khiến doanh nghiệp bị loại khỏi sân chơi toàn cầu.

Nếu bạn đang tìm cách đưa ESG vào chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả, hãy bắt đầu từ hôm nay – từ những bước đi nhỏ nhưng đúng hướng.

IBS – Đồng hành cùng doanh nghiệp triển khai ESG hiệu quả.

Triển khai ESG trong doanh nghiệp là hành trình dài hạn, đòi hỏi sự hiểu đúng, làm đúng và đồng hành đúng người.

Tại IBS – Viện Đào tạo và Tư vấn Giải pháp Doanh nghiệp, chúng tôi cung cấp hệ sinh thái giải pháp toàn diện gồm:

• Đào tạo & Coaching thực chiến
• Tư vấn chiến lược & phát triển đội ngũ
• Kết nối giao thương

Viện Đào tạo IBS tự hào là đơn vị hợp tác độc quyền với Công ty TNHH Hệ sinh thái VOS Holdings, triển khai chương trình đào tạo Kiểm kê khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO 14064-1 và xây dựng lộ trình Net-Zero dành cho các ngân hàng và tổ chức tài chính tại Việt Nam.

Chương trình được thiết kế theo chuẩn quốc tế, cập nhật thực tiễn triển khai tại Việt Nam và đặc biệt có sự bảo chứng chứng chỉ bởi Intertek – tổ chức kiểm định và chứng nhận uy tín toàn cầu. Sự hợp tác giữa Viện đào tạo IBS – VOS Holdings– Intertek thể hiện vai trò tiên phong của IBS trong việc kết nối doanh nghiệp Việt với các tiêu chuẩn và mạng lưới ESG quốc tế.

Liên hệ IBS ngay hôm nay để được tư vấn và cùng bắt đầu lộ trình ESG phù hợp, hiệu quả và bền vững cho doanh nghiệp của bạn.

Công ty Cổ Phần Viện Đào Tạo & Tư Vấn Giải Pháp Doanh Nghiệp IBS

• 35 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp. HCM
• Website: ibsglobal.vn
• Email: info@ibsglobal.vn
• Facebook: https://www.facebook.com/ibsglobal.vn/
• Youtube: youtube.com/@ViệnĐàoTạoIBS