Báo cáo ESG là gì? Cách xây dựng báo cáo ESG hiệu quả cho doanh nghiệp

Trong thời đại mà phát triển bền vững trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh, “báo cáo ESG” đã nổi lên như một công cụ không chỉ giúp doanh nghiệp đo lường tác động mà còn gia tăng uy tín và thu hút đầu tư. 

Vậy báo cáo ESG là gì? Tại sao ngày càng nhiều tổ chức, tập đoàn lớn lại xem trọng loại báo cáo này? Và đâu là cách xây dựng báo cáo ESG hiệu quả, phù hợp với bối cảnh tại Việt Nam?

Hãy cùng IBS tìm hiểu cách xây dựng báo ESG thông qua bài viết dưới đây

Báo cáo ESG là gì?

Báo cáo ESG là gì – đây là câu hỏi phổ biến của nhiều doanh nghiệp mới bắt đầu quan tâm đến phát triển bền vững. 

ESG là viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị doanh nghiệp). Do đó, báo cáo ESG là tài liệu công bố thông tin minh bạch về hiệu suất của doanh nghiệp trong ba trụ cột này.

Cụ thể, báo cáo ESG là gì? Đó là bản báo cáo mô tả chi tiết các tác động, chiến lược, kết quả và mục tiêu của doanh nghiệp trong việc:

• Giảm thiểu tác động đến môi trường,
• Thực hiện trách nhiệm xã hội với nhân viên, khách hàng và cộng đồng,
• Thúc đẩy minh bạch, quản trị tốt, giảm thiểu rủi ro.

Tùy vào mô hình và thị trường hoạt động, báo cáo ESG có thể là một tài liệu độc lập hoặc tích hợp trong báo cáo thường niên hoặc báo cáo phát triển bền vững.

Tại sao doanh nghiệp cần lập báo cáo ESG?

Khi đã hiểu rõ báo cáo ESG là gì, điều tiếp theo cần quan tâm là lý do doanh nghiệp nên thực hiện báo cáo này.

1. Đáp ứng yêu cầu pháp lý và thị trường

• Nhiều thị trường quốc tế (EU, Mỹ, Nhật Bản…) đang áp dụng quy định bắt buộc báo cáo ESG.
• Chuỗi cung ứng toàn cầu ưu tiên nhà cung cấp có minh bạch ESG.

2. Thu hút đầu tư và đối tác

• Các quỹ đầu tư, ngân hàng quốc tế đánh giá ESG như một chỉ số tín nhiệm doanh nghiệp.
• Doanh nghiệp có báo cáo ESG rõ ràng thường dễ tiếp cận vốn và mở rộng hợp tác.

3. Cải thiện nội lực và giảm rủi ro

• Giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn các tác động tiêu cực, từ môi trường đến nhân sự.
• Hạn chế khủng hoảng truyền thông, tranh chấp pháp lý và các tổn thất tài chính liên quan.

4. Nâng cao uy tín thương hiệu

• Một thương hiệu minh bạch, có trách nhiệm và phát triển bền vững luôn nhận được sự tin tưởng từ cộng đồng và người tiêu dùng.

Các thành phần chính trong một báo cáo ESG

Để hiểu sâu hơn báo cáo ESG là gì, doanh nghiệp cần biết cấu trúc của một bản báo cáo ESG tiêu chuẩn. Báo cáo thường bao gồm:

• Thông tin tổng quan: Giới thiệu tầm nhìn, sứ mệnh ESG, thông điệp từ lãnh đạo.
• Chiến lược ESG: Mục tiêu ngắn – trung – dài hạn, các chương trình và sáng kiến chính.
• Số liệu định lượng và phân tích hiệu suất:
  • Về môi trường: Phát thải CO₂, sử dụng nước, năng lượng, chất thải…
  • Về xã hội: An toàn lao động, đa dạng nhân sự, quyền người lao động…
  • Về quản trị: Cấu trúc HĐQT, chính sách chống tham nhũng, kiểm soát nội bộ…
• So sánh ngành / quốc tế: Đối chiếu với chuẩn GRI, TCFD, ISSB hoặc đối thủ cùng ngành.
• Định hướng cải tiến và lộ trình tương lai

Các tiêu chuẩn phổ biến để lập báo cáo ESG

Để báo cáo có giá trị và dễ so sánh, doanh nghiệp nên áp dụng các bộ tiêu chuẩn quốc tế. Một số khung báo cáo ESG phổ biến gồm:

• GRI (Global Reporting Initiative): Khung báo cáo toàn diện, phổ biến nhất toàn cầu.
• SASB (Sustainability Accounting Standards Board): Tập trung vào hiệu quả tài chính bền vững.
• TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures): Tập trung vào rủi ro khí hậu.
• ISSB / IFRS S1, S2: Chuẩn mới được công bố từ 2023, đang dần thay thế GRI tại nhiều thị trường.

Hướng dẫn cách xây dựng báo cáo ESG hiệu quả

Sau khi làm rõ báo cáo ESG là gì, điều quan trọng là làm sao để xây dựng được báo cáo ESG hiệu quả, dễ thực hiện, có tính ứng dụng cao.

1. Đánh giá hiện trạng doanh nghiệp

• Xác định các vấn đề môi trường, xã hội và quản trị hiện đang tồn tại.
• Thu thập dữ liệu định lượng và định tính liên quan đến ESG.

2. Xác định nội dung trọng yếu

• Tùy theo ngành, quy mô và thị trường, xác định những nội dung ESG quan trọng nhất.
• Tham khảo chuẩn GRI để lập bảng trọng yếu ESG.

3. Thiết lập mục tiêu và chiến lược ESG

• Mục tiêu phải cụ thể, đo lường được và có thời hạn rõ ràng.
• Gắn kết ESG với chiến lược kinh doanh tổng thể.

4. Lập kế hoạch thu thập và công bố dữ liệu

• Chuẩn hóa cách đo lường, phân tích và xác minh dữ liệu ESG.
• Sử dụng phần mềm chuyên dụng hoặc bảng tính quản trị nội bộ.

5. Trình bày báo cáo minh bạch – dễ hiểu – có cấu trúc rõ ràng

• Thiết kế báo cáo chuyên nghiệp, dễ đọc.
• Tích hợp đồ họa, biểu đồ và ngôn ngữ trực quan.

Những lưu ý khi lập báo cáo ESG

• Không sao chép hình thức mà thiếu nội dung thực chất.
• Cần có sự tham gia của nhiều phòng ban: Tài chính, pháp lý, nhân sự, vận hành…
• Không cần làm hoàn hảo từ đầu, hãy bắt đầu từ bản đơn giản, rồi cải thiện dần.

Kết luận

Hiểu đúng báo cáo ESG là gì là bước đầu tiên để doanh nghiệp bước vào lộ trình phát triển bền vững, nâng cao giá trị nội tại và vươn tầm trong chuỗi cung ứng toàn cầu. 

Trong thời đại ESG đang ngày càng được luật hóa, việc lập báo cáo ESG không chỉ là lựa chọn khôn ngoan – mà còn là yêu cầu tất yếu nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển lâu dài.

Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác đồng hành xây dựng báo cáo ESG chuyên nghiệp, hiệu quả và phù hợp với thực tế Việt Nam – hãy để IBS hỗ trợ bạn bắt đầu hành trình này ngay hôm nay.

IBS – Đồng hành cùng doanh nghiệp triển khai ESG hiệu quả.

Triển khai ESG trong doanh nghiệp là hành trình dài hạn, đòi hỏi sự hiểu đúng, làm đúng và đồng hành đúng người.

Tại IBS – Viện Đào tạo và Tư vấn Giải pháp Doanh nghiệp, chúng tôi cung cấp hệ sinh thái giải pháp toàn diện gồm:

• Đào tạo con người
• Tư vấn chiến lược & phát triển đội ngũ
• Kết nối giao thương
• Khai vấn & Coaching thực chiến

Viện Đào tạo IBS tự hào là đơn vị hợp tác độc quyền với Công ty TNHH Hệ sinh thái VOS Holdings, triển khai chương trình đào tạo Kiểm kê khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO 14064-1 và xây dựng lộ trình Net-Zero dành cho các ngân hàng và tổ chức tài chính tại Việt Nam.

Chương trình được thiết kế theo chuẩn quốc tế, cập nhật thực tiễn triển khai tại Việt Nam và đặc biệt có sự bảo chứng chứng chỉ bởi Intertek – tổ chức kiểm định và chứng nhận uy tín toàn cầu. Sự hợp tác giữa Viện đào tạo IBS – VOS Holdings– Intertek thể hiện vai trò tiên phong của IBS trong việc kết nối doanh nghiệp Việt với các tiêu chuẩn và mạng lưới ESG quốc tế.

Liên hệ IBS ngay hôm nay để được tư vấn và cùng bắt đầu lộ trình ESG phù hợp, hiệu quả và bền vững cho doanh nghiệp của bạn.

Công ty Cổ Phần Viện Đào Tạo & Tư Vấn Giải Pháp Doanh Nghiệp IBS

• 35 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp. HCM
• Website: ibsglobal.vn
• Email: info@ibsglobal.vn
• Facebook: https://www.facebook.com/ibsglobal.vn/
• Youtube: youtube.com/@ViệnĐàoTạoIBS