So sánh tiêu chuẩn ESG trong các chính sách quốc tế
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, bất bình đẳng xã hội và yêu cầu minh bạch ngày càng được chú trọng, ESG (Environmental – Social – Governance) đã trở thành “ngôn ngữ chung” trong quản trị và phát triển bền vững của doanh nghiệp toàn cầu.
Tuy nhiên, mỗi quốc gia và khu vực lại áp dụng các khung pháp lý và tiêu chuẩn khác nhau. Việc so sánh tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế là cần thiết để doanh nghiệp Việt có cái nhìn toàn diện, từ đó có sự chuẩn bị phù hợp cho lộ trình hội nhập và tuân thủ.
Hãy cùng IBS tìm hiểu tiêu ESG trong các chính sách quốc tế thông qua bài viết dưới đây
ESG là gì và tại sao lại cần tiêu chuẩn hóa?
ESG là tập hợp các tiêu chí đo lường mức độ bền vững và đạo đức trong hoạt động của doanh nghiệp. Cụ thể:
- Environmental (Môi trường): Lượng khí thải, sử dụng tài nguyên, rác thải, tác động đến hệ sinh thái.
- Social (Xã hội): Điều kiện lao động, đa dạng và hòa nhập, phúc lợi xã hội, quyền con người.
Governance (Quản trị): Minh bạch, trách nhiệm giải trình, cơ cấu quản trị, đạo đức kinh doanh.
Việc áp dụng tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế không chỉ là yêu cầu tuân thủ, mà còn là chiến lược để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút vốn đầu tư và phát triển bền vững dài hạn.
Tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế: Tổng quan và các mô hình điển hình
Liên minh Châu Âu (EU) – Mô hình dẫn đầu
EU được xem là khu vực tiên phong trong việc quy định bắt buộc áp dụng ESG thông qua:
- Chỉ thị Báo cáo Bền vững Doanh nghiệp (CSRD) có hiệu lực từ 2024, áp dụng cho hơn 50.000 doanh nghiệp.
- Sử dụng bộ chuẩn ESRS (European Sustainability Reporting Standards) để định hướng nội dung và chỉ số bắt buộc công bố.
- Các công ty ngoài EU nhưng có hoạt động kinh doanh tại đây cũng có thể bị yêu cầu tuân thủ.
EU là minh chứng rõ rệt cho việc nâng tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế từ “tự nguyện” lên thành “nghĩa vụ pháp lý”.
Vương quốc Anh – Tập trung vào tài chính và minh bạch khí hậu
Anh áp dụng tiêu chuẩn TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures), yêu cầu doanh nghiệp công bố:
- Tác động tài chính liên quan đến biến đổi khí hậu.
- Các chiến lược quản trị rủi ro và cơ hội môi trường.
- Kế hoạch thích ứng khí hậu dài hạn.
Tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế tại Anh nhấn mạnh vào yếu tố minh bạch và trách nhiệm tài chính gắn với bền vững.
Nhật Bản – ESG là một phần trong chiến lược đầu tư quốc gia
Chính phủ Nhật Bản thúc đẩy:
- Báo cáo ESG gắn với quản trị doanh nghiệp hiệu quả (Corporate Governance Code).
- Khuyến khích quỹ đầu tư, ngân hàng áp dụng tiêu chí ESG trong quyết định tài trợ.
- ESG không chỉ dành cho doanh nghiệp mà còn là định hướng chiến lược quốc gia.
Nhật Bản cho thấy tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế có thể tích hợp sâu vào cấu trúc tài chính và thị trường vốn.
Hàn Quốc – Lộ trình chuyển đổi mạnh mẽ đến năm 2030
- Từ 2025: Doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn bắt đầu báo cáo ESG.
- Từ 2030: Bắt buộc với toàn bộ doanh nghiệp niêm yết.
- Có hệ thống xếp hạng ESG quốc gia để đánh giá hiệu suất.
Hàn Quốc đặt ra mục tiêu rõ ràng để doanh nghiệp từng bước thích nghi với tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế một cách toàn diện và thực chất.
Việt Nam đang ở đâu trong cuộc chơi ESG toàn cầu?
Tại Việt Nam, nhiều nội dung liên quan đến ESG đã được đưa vào các luật hiện hành như:
- Luật Bảo vệ môi trường 2020
- Bộ luật Lao động
- Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán
- Các Nghị định về công bố thông tin doanh nghiệp niêm yết
Tuy nhiên, khung tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế vẫn chưa được nội luật hóa thành một bộ quy tắc ESG tổng thể.
Điều này khiến nhiều doanh nghiệp lúng túng trong việc triển khai, đặc biệt là khi muốn xuất khẩu, niêm yết hoặc tiếp cận vốn quốc tế.
So sánh tổng quan các tiêu chuẩn ESG trên thế giới
| Quốc gia / Khu vực | Tiêu chuẩn chính | Mức độ bắt buộc | Phạm vi áp dụng | Thời gian áp dụng |
| EU | ESRS, CSRD | Bắt buộc | >50,000 DN | Từ 2024 |
| Anh | TCFD | Bắt buộc | DN niêm yết | Từ 2022 |
| Nhật Bản | CG Code, TCFD | Khuyến khích | DN niêm yết | Đang triển khai |
| Hàn Quốc | Khung ESG quốc gia | Từng bước | DN niêm yết | 2025 → 2030 |
| Việt Nam | GRI (khuyến khích) | Tự nguyện | Một số DN lớn | Chưa có quy định tổng thể |
Doanh nghiệp Việt cần chuẩn bị gì?
Để bắt nhịp với tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế, doanh nghiệp cần:
- Xác định mức độ ảnh hưởng của các chính sách ESG quốc tế đối với hoạt động của mình (xuất khẩu, niêm yết, hợp tác đầu tư…).
- Bắt đầu từ chuẩn GRI – dễ tiếp cận và được chấp nhận rộng rãi.
- Xây dựng hệ thống dữ liệu nội bộ ESG minh bạch, có thể kiểm chứng.
- Đào tạo nhân sự phụ trách ESG để quản lý và lập báo cáo định kỳ.
- Hợp tác với chuyên gia tư vấn để xây dựng chiến lược ESG dài hạn, phù hợp với thị trường và khả năng của doanh nghiệp.
Những lĩnh vực nào cần ưu tiên triển khai ESG?
Trên thực tế, ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành một chuẩn mực bắt buộc, không chỉ phù hợp mà còn cần thiết với hầu hết các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong những ngành sau:
- Sản xuất – chế biến – xuất khẩu
- Xây dựng – bất động sản – năng lượng
- Tài chính – ngân hàng – đầu tư
- Doanh nghiệp công nghệ – dịch vụ – thương mại điện tử
- Doanh nghiệp xã hội – tổ chức phát triển – doanh nghiệp nhà nước
Kết luận
Tiêu chuẩn ESG trong chính sách quốc tế đang ngày càng được hoàn thiện và trở thành một phần không thể thiếu trong quản trị doanh nghiệp.
Từ EU, Anh, Nhật Bản đến Hàn Quốc – mỗi nước có cách tiếp cận khác nhau, nhưng đều cùng hướng tới minh bạch, trách nhiệm và phát triển bền vững.
Việt Nam dù còn đang trong giai đoạn chuyển đổi, nhưng việc học hỏi từ các mô hình quốc tế là cách nhanh nhất để doanh nghiệp nội địa rút ngắn khoảng cách và sẵn sàng hội nhập.
ESG không còn là câu chuyện của tương lai – mà chính là tiêu chuẩn cạnh tranh của hiện tại.
IBS – Đồng hành cùng doanh nghiệp triển khai ESG hiệu quả.
Triển khai ESG trong doanh nghiệp là hành trình dài hạn, đòi hỏi sự hiểu đúng, làm đúng và đồng hành đúng người.
Tại IBS – Viện Đào tạo và Tư vấn Giải pháp Doanh nghiệp, chúng tôi cung cấp hệ sinh thái giải pháp toàn diện gồm:
- Đào tạo con người
- Tư vấn chiến lược & phát triển đội ngũ
- Kết nối giao thương
- Khai vấn & Coaching thực chiến
Viện Đào tạo IBS tự hào là đơn vị hợp tác độc quyền với Công ty TNHH Hệ sinh thái VOS Holdings, triển khai chương trình đào tạo Kiểm kê khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO 14064-1 và xây dựng lộ trình Net-Zero dành cho các ngân hàng và tổ chức tài chính tại Việt Nam.
Chương trình được thiết kế theo chuẩn quốc tế, cập nhật thực tiễn triển khai tại Việt Nam và đặc biệt có sự bảo chứng chứng chỉ bởi Intertek – tổ chức kiểm định và chứng nhận uy tín toàn cầu. Sự hợp tác giữa Viện đào tạo IBS – VOS Holdings– Intertek thể hiện vai trò tiên phong của IBS trong việc kết nối doanh nghiệp Việt với các tiêu chuẩn và mạng lưới ESG quốc tế.
Liên hệ IBS ngay hôm nay để được tư vấn và cùng bắt đầu lộ trình ESG phù hợp, hiệu quả và bền vững cho doanh nghiệp của bạn.
Công ty Cổ Phần Viện Đào Tạo & Tư Vấn Giải Pháp Doanh Nghiệp IBS
- 35 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp. HCM
- Website: ibsglobal.vn
- Email: info@ibsglobal.vn
- Facebook: https://www.facebook.com/ibsglobal.vn/
- Youtube: youtube.com/@ViệnĐàoTạoIBS
